Вітаем Вас у раздзеле “Парафіяльны Архіварыус”, у якім будзем імкнуцца публікаваць архіўныя дакументы, звязаныя з каталіцтвам у Горацкім краі.
№ п/п |
Дата дакумента |
Загаловак дакумента альбо справы, анатацыя да дакумента альбо справы |
пошукавыя дадзеныя |
1. |
1754 |
Фундацыйны акт Раманаўскага касцёла
Дата фундацыі, хто быў фундатарам і інш. |
НГАБ, фонд 1781, вопіс 2, справа 93, ліст 22. |
2. |
1761 |
Інфармацыя кароткая аб іконе Маці Божай Бялыніцкай
Гістарычны нарыс, старажытная песня да Маці Божай |
Informacya krótka, de origine Obrazu Matki Naśw. Bialynickiej (...) który koronowany jest przez JW Jerzego Hilzena bsk. Smoleńskiego r.1761 sept. dnia 20 |
3. |
1808 |
Зварот князёў Дандукавых-Корсакавых у справе Раманаўскага касцёла
Тытул касцёла, фундатар |
НГАБ, фонд 1781, вопіс 2, справа 93, ліст 1, 1аб. |
4. |
1808 |
Рапарт кс. Блажаевіча да Мітрапалітальнага Кансісторыя ў Магілёве
Апісанне стану святыні, прозвішча душпастыра і інш.
|
НГАБ, фонд 1781, вопіс 2, справа 93, ліст 5. |
5. |
1852-1853 |
Табель лекцый з Горыгорацкага Землядзельчага Інстытута на І-шае паўгоддзе 1852-1853 вучэбнага года.
прозвішча душпастыра
|
|
6. |
1839 |
Некаторыя звесткі аб касцёле (дата заснавання, фундатар, хто прычына ліквідацыі святыні)
|
НГАБ, фонд 1297, вопіс 1, справа 11281, ліст 1, 1аб |
7. |
1840 |
“Ведамасць аб Рымска-Каталіцкім Горацкім прыходзе”
Некаторыя звесткі аб парафіі (пералік мясцовасцей, якія прыналежалі прыходу, колькасць парафіянаў). Успамінаюцца душпастыры.
|
НГАБ, фонд 1297, вопіс 1, справа 11769, лісты 72, 72аб, 73. |
8. |
1840 |
Успамінаецца спроба магчымасці продажу будынка касцёла Магілёўскай кансісторыяй. |
НГАБ, фонд 1297, вопіс 1, справа 11281, ліст 10аб. |
9. |
1861 |
Памятная кніжка Магілёўскай губерні на 1861г.
Некаторая інфармацыя аб каталіках у Раманава, Горках, Кадзіно
|
http://arc.familyspace.ru/ |
10. |
1862 |
Памятная кніжка Магілёўскай губерні на 1863г.
Успамінаецца дата парафіяльнага свята ў Горках, а таксама кс. А. Манюшка
|
|
11. |
1863 |
Спіс студэнтаў Горы-Горацкага земляробчага інстытута Імёны і прозвішчы каталікоў |
НГАБ, ф. 3257, в. 1, спр. 53, ар. 2-2 адв. |
12. |
1863 |
Запіска па справе аб кс. Манюшка Некаторыя звесткі пра |
НГАБ, ф. 2001, в. 2, спр.62, ар. 81, 81 адв., 82. |
13. |
1864 |
Успамін аб кс. А. Манюшка, звесткі аб яго паходжанні |
НГАБ, ф. 319, в. 1, спр. 479, ар. 20 адв. |
14. |
1864 |
Памятная кніжка Магілёўскай губерніі на 1864г., Магілёў 1864 Імя і прозвішча святара, які апекаваўся Горацкай парафіяй, а таксама святара, які выкладаў у Горыгорацкім інстытуце |
Памятная кніжка Магілёўскай губерніі на 1864г., Магілёў 1864, с. 45, 123 |
15. |
1865 |
Памятная кніжка Магілёўскай губерніі на 1865г., Магілёў 1865, с. 111, 150. Некаторыя звесткі пра |
Памятная кніжка Магілёўскай губерніі на 1865г., Магілёў 1865, с. 111, 150. http://arc.familyspace.ru |
16. |
1866 |
Памятная кніжка Магілёўскай губерніі на 1866г., Магілёў 1866, с. 165. Некаторыя звесткі пра |
Памятная кніжка Магілёўскай губерніі на 1866г., Магілёў 1866, с. 165. |
17. |
1867 |
Памятная кніжка Магілёўскай губерніі на 1867г., Магілёў 1867, с. 188. Некаторыя звесткі пра |
Памятная кніжка Магілёўскай губерніі на 1867г., Магілёў 1867, с. 188. |
18. |
1882 |
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom III, c. 125. ёсць інфармацыя аб фундатары Горацкага касцёла |
Krzywicki J., Jelski A. Romanowo // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom ІІІ. Warszawa, 1882. |
19. |
1888 |
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom IX
згадваецца інфармацыя аб колькасці каталікоў у Раманава |
Krzywicki J., Jelski A. Romanowo // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IX: Poźajście — Ruksze. — Warszawa, 1888. |
20. |
1882 |
бачна вежа Горацкага касцёла |
“Живописная Россия. Литовское и Белорусское Полессе” 1882, т.2 с.417. |
21. |
1884 |
Опыт описания Могилевской Губернии. Книга 3, с.55. Статыстычныя дадзеныя аб колькасці каталіках у Горацкім павеце |
А. С. Дембовецкий (ред.), Опыт описания Могилевской Губернии. Книга 3, Могилёв 1884 |
22. |
1899 |
O cudownym obrazie Matki Boskiej w kościele oo. karmelitów w Białyniczach. Wiadomości historyczne, zebrane przez x. Wacława Kapucyna. |
O cudownym obrazie Matki Boskiej w kościele oo. karmelitów w Białyniczach. Wiadomości historyczne, zebrane przez x. Wacława Kapucyna. Kraków, 1899. |
23. |
1900 |
Путевые заметки стольника П. А. Толстого о Могилевской губернии в 1697—1699 гг Апісанне Горак, успамінаецца што ў горадзе была каталіцкая святыня, а таксама Раманава, што ў мястэчку ёсць каталікі
|
Могилевская старина. Выпуск 1. Сборникъ статей "Могилевских Губернских Ведомостей". с. 44-49. |
24. |
1897 |
с. 1, с. 17-18 Статыстычныя дадзеныя аб веравызнаннях у Магілёўскай губерніі, у тым ліку колькасць каталікоў у Горацкім павеце |
Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 года. (под редакцией Н. А. Тройницкого), 1905 |
25. |
1929 |
Карта з падзеяў паўстання 1863г. у Горках Месцазнаходжанне касцёла ў Горках |
С.Цытовіч, 1863г. 1863г. у Горы-Горках быўшай Магілёўскай губерніі. Падзеі паўстання, у: Беларуская Акадэмія Навук.Запіскі аддзелу гуманітарных навук. Кн. 8. Працы класа гісторыі. т.ІІІ. Мінск 1929, с. 217-340. |
26 |
1863 |
Рапарт Горацкага павятовага іспраўніка №48 ад 17.05.1863г. Звесткі аб арышце кс. Дабравольскага і кс. А. Манюшка, а таксама аб вобыску іх жылля. |
НГАБ, ф. 2001, в. 2, спр. 18, ар. 30, 30 адв. |
27 |
1863 |
Прадпісанне канцэлярыі кіраўніка МУС Магілёўскай губерніі №304 ад 15.05.1863 Наказ аб арышце кс. Дабравольскага і кс. Манюшка |
НГАБ, ф. 2001, в. 2, спр. 18, ар. 27 |
28 |
1863 |
Зварот біскупа Станеўскага да кіраўніка Магілёўскай губерніі ў чэрвені 1863г. Просьба аб памілаванні святароў, якія ўдзельнічалі ў паўстанні |
НГАБ, ф. 2001, в. 2, спр. 18, ар. 41, 41 адв., 42 |
29 |
1864 |
Рапарт Камандуючаму войскам, размешчаным у Магілёўскай губерніі № 17 ад 26.03.1864 Данос аб тым, што кс. Манюшка, а таксама іншыя арэстанты спявалі гучна рэлігійныя песні і маліліся.
|
НГАБ, ф. 3256, в. 2, спр. 54, ар. 247. |
30 |
1844?? |
Інфармацыя аб капліцы ў в. Кадзіно
Апісанне стану капліцы і іншыя звесткі, ёсць подпіс адміністратара Горы-Горацкага касцёла кс. Яна |
НГАБ, ф. 1781, в. 28, спр. 40, ар. 348 адв., 349. |
31 |
1891 |
Описание путешествия польского посольства в Москву в 1678 году…, стр. 27, 28. Успамін аб касцёле ў Горках, апісанне Кадзіно |
Таннер, Бернгард Леопольд. Описание путешествия польского посольства в Москву в 1678 году : пер. с лат. / Бернгард Таннер ; пер., прим. и прил. И. Ивакина. - М., 1891. - XII, 203 с., 5 л. ил., стр. 27, 28. |
32 |
1866-67 |
Справа аб знойдзеных рэчах у аргане зліквідаванага Горацкага касцёла.
Рапарты і прадпісанне адносна лёсу знаходкі. |
НГАБ, ф. 2001, в. 2, спр. 183, ар. 1, 1 адв., 2, 2 адв., 13, 14, 14 адв. |
33 |
1929 |
1863г. у Горы-Горках быўшай Магілёўскай губерніі. Падзеі паўстання. Штрыхі гісторыі Горацкага касцёла, інфармацыя аб святарах, паўстанні 1863г. у Горках |
С.Цытовіч, 1863г. 1863г. у Горы-Горках быўшай Магілёўскай губерніі. Падзеі паўстання, у: Беларуская Акадэмія Навук.Запіскі аддзелу гуманітарных навук. Кн. 8. Працы класа гісторыі. т.ІІІ. Мінск 1929, с. 217-340. |
34 |
1960 |
Горыгорацкі сельскагаспадарчы інстытут Некаторая інфармацыя аб каталіках, якія навучаліся ў інстытуце. |
|
35 |
1853 |
Даклад за 1852-1853 акадэмічны год па Горыгорацкаму земляробчаму інстытуту і вучылішчу Звесткі аб кс. Я. Рымша |
Архіў музея БДСГА |
36 |
1866 |
Рапарт Горацкага іспраўніка аб ліквідацыі Горацкага касцёла |
НГАБ, ф. 2001, в. 2, спр. 1032, ар. 7-8. |
37 |
1866 |
Акт агляду будынка ліквідаванага Горацкага касцёла ад 22.10.1866г. Інфармацыя аб лёсе будынку Горацкага касцёла |
НГАБ, ф.2001, в. 2, спр. 1032, арк. 8, 8адв. |
38 |
1861 |
Kurier Wileński № 91 ад 21.11.1861, с. 882 Апісанне Горак, некаторыя звесткі аб касцёле, кс. А. Манюшка |
Kurier Wileński № 91 ад 21.11.1861, с. 882. |
39 |
1861 |
Песні набажныя варыянт 1 Тэкст гімну паўстанцаў |
НГАБ, ф. 1430, в. 1, спр. 31237, ар. 4, 4 адв., 5, 5 адв., 6, 6 адв., 7. |
40 |
1861 |
Песні набажныя варыянт 2 Тэкст гімну паўстанцаў |
С.Цытовіч, 1863г. 1863г. у Горы-Горках быўшай Магілёўскай губерніі. Падзеі паўстання, у: Беларуская Акадэмія Навук.Запіскі аддзелу гуманітарных навук. Кн. 8. Працы класа гісторыі. т.ІІІ. Мінск 1929, с. 217-340. |
41 |
1805 |
Візітацыя Горацкага касцёла |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1387, арк. 193-200 адв. |
42 |
1805 |
Візітацыя Горскага касцёла Апісанне Горацкага касцёла, інфармацыя пра святароў, некаторыя гістарычныя звесткі |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1387, арк. 201-202 адв. |
43 |
1650 |
PATRONI PROPRII MAGNI DUCATUSLITUANIAE gratia miraculorum celebria Інфармацыя аб святых, якія асаблівым чынам ушагоўваліся на тэрыторыі ВКЛ у 17ст |
Alberto Wiiuk Koiałowicz, Miscellanea rerum ad statum ecclesiasticum in Magno Lituaniae Ducatu pertinentium. – Vilnae: typis academicis, 1650, стр. 1-11. |
44 |
1840 |
Зварот №1765 ад 27.03.1840г. АрхіяпіскапаСмарагда (Крыжаноўскага) да губернатара Дзьякава Інфармацыя аб лёсе будынку Раманаўскага касцёла |
НГАБ, ф.1297, в. 1, спр. 11281, арк. 6-7. |
45 |
1840 |
Пісьмо Архіяпіскапу Смарагду ад губернатара Дзьякава Інфармацыя аб лёсе будынку Раманаўскага касцёла |
НГАБ, ф.1297, в. 1, спр. 11281, арк. 8, 8 адв.,9. |
46 |
1841 |
Рапарт Магілёўскага Грамадзянскага Губернатара №345 ад 17.01.1841г. аб перадачы будынка Раманаўскага касцёла ў ведамства Праваслаўнай царквы. Інфармацыя аб лёсе будынку Раманаўскага касцёла |
НГАБ, ф.1297, в. 1, спр. 11281, арк. 13,13адв. |
47 |
1860 |
Фармулярны спіс аб кс. Аляксандра Манюшка |
НГАБ, ф.1781, в. 25, спр. 149, ар. 218, 218адв, 219. |
48 |
1791 |
Акт перадачы Раманаўскага касцёла аа. Францішканам |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1372, ар. 1-5адв. |
49 |
1861 |
Фармулярны спіс аб кс. Аляксандра Манюшка |
НГАБ, ф.1781, в. 25, спр. 150, ар. 189, 189адв, 190. |
50 |
1841 |
Касцёл, у: Падрабязная ведамасць аб Горы-Горацкім касцёле і яго фундушы Некаторыя звесткі з гісторыі парафіі, апісанне святыні |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1454, ар.11-13адв. |
51 |
1841 |
Фундуш і капітал, у: Падрабязная ведамасць аб Горы-Горацкім касцёле і яго фундушы Эканоміка ў Горыгорацкай парафіі |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1454, ар.24, 24адв., 25, 25 адв., 33, 33адв., 34, 34адв., 35, 35адв. |
52 |
1841 |
Інвентар сакрыстыі, у: Падрабязная ведамасць аб Горы-Горацкім касцёле і яго фундушы Літургічныя параметры |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1454, ар.13адв.-18. |
53 |
1841 |
Горскі філіяльны касцёл, у: Падрабязная ведамасць аб Горы-Горацкім касцёле і яго фундушы Апісанне капліцы ў Горах |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1454, ар.18.-21. |
54 |
1841 |
Апісанне стану Горыгорацкай парафіі і фундушныя абязацельствы прыхода, у: Падрабязная ведамасць аб Горы-Горацкім касцёле і яго фундушы Апісанне прыхода, пералік капліц, статыстыка, інфармацыя аб фундатарах, гістарычныя звесткі |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1454, ар.21, 21адв. |
55 |
1842 |
Гадавая ведамасць аб багадзельні Горацкай Звесткі аб багадзельні пры Горацкай парафіі |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1454, ар.116. |
56 |
1841 |
Горацкая плябанія, у: Падрабязная ведамасць аб Горы-Горацкім касцёле і яго фундушы Апісанне маёмасці і інш. |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1454, ар. 21адв.-24. |
57 |
1842 |
Заўвага настаяцелю Горацкага касцёла ад візітатара парафіі. |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1454, ар.36. |
58 |
1842?? |
Пераліковая ведамасць Горацкага касцёла |
НГАБ, ф.1781, в. 26, спр. 1454, ар.79адв.-86. |
59 |
1744 |
Statusecclesiasticus Інфармацыя аб духавенстве Аршанскага дэканата |
VictorinusHryncewicz, Synodusdioecesanavilnensisabillustrissimo, excellentissimoacreverendissimodominoD. MichaeleJoanneZienkowiczDei&apostolicaesedisgratiâ episcopovilnensiinecclesiacathedralisua, annoDniMDCCXLIV. diebus 10. 11. 12. m. febr: celebrata. – Vilnae, 1744, с.171,190-191. |
60 |
1744 |
Ordo &Numerus Decanatuum, EcclesiarumPraepositalium, Parochialium, Urbium & Villarum; eisJureParochialisubjectarum , necnonEcclesiarumRegularium & HospitaliuinDioecesiVilnensiexistentium Інфармацыя аб парафіях у Аршанскім дэканаце. |
VictorinusHryncewicz, Synodusdioecesanavilnensisabillustrissimo, excellentissimoacreverendissimodominoD. MichaeleJoanneZienkowiczDei&apostolicaesedisgratiâ episcopovilnensiinecclesiacathedralisua, annoDniMDCCXLIV. diebus 10. 11. 12. m. febr: celebrata. – Vilnae, 1744, с. 37, 127-132. |
60 |
1908 |
Jezuici w Polsce (w skroceniu, 5 tomow w jednym). Інфармацыя місіі аа. Іезуітаў у Кадзіно, Мсціслаўі, Расне, Фашчаўцы, Оршы, Магілёве |
ks. Stanisław Załęski, Jezuici w Polsce (w skroceniu, 5 tomow w jednym). – Kraków: drukiem i nakładem drukarni W.L.Anczyca i sp., 1908. – 369 s. |
61 |
1650 |
LOCA MAGNI DUCATUSLITUANIAE gratia miraculorum celebria Інфармацыя аб мясцінах, якія славіліся асаблівымі Божымі ласкамі на тэрыторыі ВКЛ у 17ст. |
Alberto Wiiuk Koiałowicz, Miscellanea rerum ad statum ecclesiasticum in Magno Lituaniae Ducatu pertinentium. – Vilnae: typis academicis, 1650, стр. 21-36. |
62 |
1650 |
DOMICILIA RELIGIOSA PER PROVINCIAS M. DUKATUS LITUANIAE аб каталіцкіх манаскіх асяродках тэрыторыі ВКЛ у 17ст. |
Alberto Wiiuk Koiałowicz, Miscellanea rerum ad statum ecclesiasticum in Magno Lituaniae Ducatu pertinentium. – Vilnae: typis academicis, 1650, стр. 101-112. |
63 |
1913 |
Biskupstwo Wileńskie Штрыхі гісторыі Касцёла на Магілёўшчыне да ўтварэння Магілёўскай архідыяцэзіі |
Ks. J. Kurczewski, Biskupstwo Wileńskie od jego założenia aż do dni obecnych |
64 |
2006 |
Інфармацыя аб дэкрэце заснавання парафіі ў Горках |
Мінска-Магілёўскі Агляд |
65 |
2006 |
Інфармацыя аб дэкрэце пра прызначэнне душпастыра ў Горкі |
Мінска-Магілёўскі Агляд |
66 |
2007 |
Пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі Горацкага прыхода |
Архіў парафіі. |
67 |
2013 |
Дэкрэт аб прызначэнні душпастыра Горацкай парафіі |
Архіў парафіі. |
68 |
2014 |
Дакумент аб зацвярджэнні зменаў у Статут Горацкай парафіі адносна юрыдычнага адрэсу |
Архіў парафіі |
69 |
2015 |
Дэкрэт аб пасвячэнні будынку капліцы ў Горках |
Архіў парафіі. |
ХІХ ст. без сумненняў, з’яўляецца вельмі сімвалічнымі для беларускага грамадства. Спробы барацьбы за свабоду, бо… былі людзі з вялікай літары, якія не пабаяліся сказаць “Не будзем цярпець!”, “Колькі можна!, якія не пабаяліся выцярпець розныя ліхаценні, якія і сёння даюць нагоду для гонару за сваю Айчыну… Сярод іх - Міхаіл Іванавіч Янкоўскі, удзельнік паўстання 1863г, вядомы вучоны, селекцыянер, натураліст, археолаг.
Рама́наў, Рама́нава (з 1918 — Ле́ніна) — аграгарадок ў Беларусі, на рацэ Мярэя. Цэнтр сельсавету Горацкага раёну Магілёўскай вобласці. Насельніцтва 1955 чал. (1999). Знаходзіцца за 17 км на паўночны ўсход ад Горак, за 20 км ад чыгуначнай станцыі Пагодзіна (лінія Ворша — Крычаў). Раманаў — даўняе мястэчка гістарычнай Аршаншчыны (частка Віцебшчыны). Як даведваемся з гістарычных крыніц, у ім быў раней каталіцкі храм.
Прадстаўляем Вашай увазе спіс навучэнцаў каталіцкага веравызнання Горы-Горацкага сельскагаспадарчага Інстытута, якія далучыліся да паўстання 1863г. Інфармацыя падрыхтавана на падставе НГАБ (ф. 3257, в. 1, спр. 53, ар. 2-2 адв.).
Прадстаўляем кароткі нарыс гісторыі нашай парафіяльнай супольнасці. Канешне, гэты артыкул не адлюстроўвае цалкам дзеі каталіцтва ў Горках (на жаль, існуе на сённяшні дзень шмат “белых плям”, а нават супярэчанасцей). Тым не менш, прадстаўленая інфармацыя паказвае, што Каталіцкі Касцёл на нашай зямлі мае сваю багатую і трагічную гісторыю. А ведаем, што без ведання свайго мінулага немагчыма будучыня…